Novel Coronavirus (COVID-19) advice for the public: Myth busters

เราควรหลีกเลี่ยงการจับมือเพราะไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่หรือไม่
ควร เพราะไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคระบบทางเดินหายใจสามารถติดต่อผ่านการจับมือ แล้วเราอาจนำมือนั้นไปสัมผัสดวงตา จมูก และปากได้
ควรเปลี่ยนมาทักทายกันด้วยการไหว้ โบกมือ พยักหน้า หรือโค้งให้กันแทน

เราควรทักทายกันอย่างไร เพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่
เพื่อเป็นการป้องกันโรคโควิด 19 จะปลอดภัยกว่าถ้าเราหลีกเลี่ยงการสัมผัสตัวเวลาทักทายกัน
ตัวอย่างการทักทายที่ปลอดภัย คือ การไหว้ โบกมือ พยักหน้า หรือโค้งคำนับ

การสวมถุงมือยางเวลาออกนอกบ้าน จะช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่หรือไม่
ไม่ การล้างมือเป็นประจำมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคโควิด 19 ได้มากกว่าการสวมถุงมือยาง
เรายังสามารถติดเชื้อโควิด 19 ได้แม้ใส่ถุงมือยาง เพราะหากเราสัมผัสใบหน้าผ่านถุงมือที่ปนเปื้อน เราก็สามารถติดเชื้อไวรัสได้เช่นกัน

ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ ไม่สามารถแพร่เชื้อผ่านสินค้าที่ผลิตในประเทศจีน หรือประเทศใด ๆ ที่มีรายงานการระบาดของโรคโควิด-19
ถึงแม้ว่าไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ สามารถมีชีวิตอยู่บนพื้นผิวได้หลายชั่วโมงหรือหลายวัน (ขึ้นอยู่กับประเภทของพื้นผิว) แต่มีความเป็นไปได้น้อยมากที่ไวรัสจะยังคงมีชีวิตอยู่ได้ หลังจากทิ่สิ่งของเหล่านั้นถูกเคลื่อนย้าย และผ่านสภาวะแวดล้อมและอุณหภูมิที่ต่าง ๆ กันไประหว่างการจัดส่ง
ถ้าเราคิดว่าพื้นผิวนั้นอาจจะมีการปนเปื้อน ให้ทำความสะอาดด้วยสารฆ่าเชื้อ และหลังจากสัมผัสสิ่งของนั้นให้ล้างมือด้วยน้ำกับสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์

ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ ไม่สามารถแพร่เชื้อผ่านยุงกัดได้
ปัจจุบัน ยังไม่มีข้อมูลหรือหลักฐานที่บ่งชี้ว่า ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ จะสามารถแพร่เชื้อผ่านยุงได้
ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ เป็นไวรัสที่ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ ซึ่งแพร่เชื้อทางฝอยละอองจากการไอ จาม หรือน้ำลายของผู้ป่วย
เราปกป้องตัวเองจากไวรัสได้ด้วยการล้างมือบ่อย ๆ ด้วยน้ำกับสบู่ หรือเจลแอลกอฮอล์ และหลีกเลี่ยงการเข้าใกล้ผู้ที่ไอหรือจาม

ทำอย่างไรถึงจะมั่นใจว่า เสื้อผ้าและเครื่องนอนจะไม่เป็นตัวแพร่กระจายเชื้อไวรัสโคโรนา 2019
อย่าถือเสื้อผ้า หรือผ้าปูที่นอนที่สกปรกให้สัมผัสโดนตัว นำผ้าเหล่านี้ไปซักด้วยผงซักฟอก หรือสบู่ ในน้ำร้อนอุณหภูมิประมาณ 60-90 องศาเซลเซียส
ถ้ามีน้ำยาฟอกขาวก็สามารถผสมลงไปได้ โดยปฏิบัติตามวิธีใช้บนบรรจุภัณฑ์ อบผ้าให้แห้งด้วยเครื่องอบผ้าอุณหภูมิสูง หรือนำผ้าไปตากแดดให้แห้ง

โรค COVID-19 สามารถแพร่กระจายผ่านอุจจาระได้หรือไม่
เช่นเดียวกับเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์อื่น ๆ เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 สามารถพบได้ในอุจจาระ แต่โรค COVID-19 มักจะแพร่ระบาดผ่านการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย หรือผ่านการสัมผัสฝอยละอองจากการไอหรือจามของผู้ป่วย
เพื่อป้องกันตนเองจากการติดเชื้อ ควรล้างมือบ่อย ๆ โดยเฉพาะในกรณีดังต่อไปนี้ ก่อนทำอาหารหรือรับประทานอาหาร หลังไอหรือจาม ก่อนและหลังใช้ห้องน้ำ และหลังเปลี่ยนผ้าอ้อมให้เด็ก

ทำอย่างไรถ้าหาซื้อเจลล้างมือไม่ได้
ไม่เป็นไร เพียงใช้สบู่กับน้ำในการล้างมือก็เพียงพอที่จะป้องกันโรคโควิด-19 ได้
อย่าลืมล้างและฟอกสบู่บริเวณง่ามนิ้วมือ หลังมือ และซอกเล็บด้วย

สารเคมีฆ่าเชื้อแบบไหนที่เราใช้ทำความสะอาดพื้นผิวเพื่อป้องกันโรคโควิด-19 ได้
ถ้าพื้นผิวสกปรก ให้เช็ดด้วยน้ำสบู่ หรือผงซักฟอก แล้วล้างด้วยน้ำก่อน แล้วจึงใช้สารเคมีฆ่าเชื้อ เช่น น้ำยาฟอกขาว
สารออกฤทธิ์ เช่น โซเดียมไฮโปคลอไรท์ สามารถฆ่าแบคทีเรีย เชื้อรา และไวรัสได้ อย่าลืมสวมอุปกรณ์ป้องกัน เช่นถุงมือยาง ทุกครั้งที่ใช้น้ำยาฟอกขาว เวลาใช้น้ำยาให้ผสมน้ำตามสัดส่วนที่ระบุไว้บนบรรจุภัณฑ์

การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ช่วยป้องกันเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ได้หรือไม่
ไม่ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ไม่ได้ช่วยป้องกันการติดเชื้อเชื้อไวรัสโคโรนา 2019
ควรลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อด้วยการล้างมือบ่อย ๆ ด้วยเจลแอลกอฮอล์ หรือน้ำกับสบู่ ปิดปากเวลาไอและจามด้วยข้อพับแขนด้านใน หรือกระดาษทิชชู่ และต้องทิ้งทิชชู่ที่ใช้แล้วลงถังขยะ และล้างมือทันที และหลีกเลี่ยงการเข้าใกล้ผู้ที่เป็นไข้และมีอาการไอ

เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 มีชีวิตอยู่ได้ในภูมิอากาศร้อนชื้นหรือไม่
เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 สามารถแพร่กระจายได้ทั้งในที่อากาศร้อนชื้น และในอากาศแห้งและหนาว
แต่ไม่ว่าเราจะอยู่ที่ไหน ในสภาพอากาศแบบใด สิ่งสำคัญคือปฏิบัติตามหลักสุขอนามัยที่ดี ล้างมือบ่อยๆ ปิดปากเวลาไอหรือจามด้วยทิชชู่ หรือข้อพับแขนด้านใน และทิ้งทิชชู่ที่ใช้แล้วลงถังขยะและล้างมือทันทีทุกครั้ง

เครื่องตรวจวัดอุณหภูมิมีประสิทธิภาพอย่างไร ในการระบุตัวผู้ติดเชื้อไวรัสโควิด-19?
เครื่องตรวจวัดอุณหภูมิสามารถระบุตัวผู้ที่เป็นไข้จากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้ (คือ มีอุณหภูมิร่างกายสูงกว่าปกติ) อย่างไรก็ตาม เครื่องตรวจวัดนี้ไม่สามารถระบุตัวผู้ติดเชื้อที่ยังไม่มีอาการไข้ได้ ซึ่งเชื้อไวรัสอาจใช้เวลาประมาณ 2 – 10 วัน ในการทำให้ผู้ติดเชื้อป่วยและมีไข้

หลอดไฟยูวีสำหรับฆ่าเชื้อ สามารถฆ่าไวรัสโควิด-19 ได้หรือไม่?
ไม่ควรใช้หลอดไฟยูวีในการฆ่าเชื้อโรคที่มือ หรือส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย เพราะรังสียูวีสามารถทำให้ผิวหนังระคายเคืองได้

การฉีดพ่นแอลกอฮอล์ หรือคลอรีนใส่ตามตัว สามารถฆ่าเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้ไหม?
ไม่ได้ การฉีดพ่นแอลกอฮอล์ หรือคลอรีนใส่ตามตัวไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสที่เข้าสู่ร่างกายไปแล้วได้
การฉีดพ่นสารเหล่านี้อาจสร้างความเสียหายต่อเสื้อผ้า และเยื่อบุต่าง ๆ เช่น ตา หรือปากได้ ทั้งแอลกอฮอล์และคลอรีนสามารถใช้ฆ่าเชื้อบนพื้นผิววัสดุต่าง ๆ ได้ แต่ต้องใช้อย่างถูกต้องตามคำแนะนำ

เครื่องเป่ามือสามารถฆ่าเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้หรือไม่?
ไม่ได้ เครื่องเป่ามือไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้
เราควรล้างมือให้สะอาดด้วยน้ำและสบู่ หรือถูมือด้วยเจลแอลกอฮอล์เพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 เมื่อล้างมือจนสะอาดแล้วจึงควรทำให้แห้งด้วยเครื่องเป่ามือ หรือเช็ดด้วยกระดาษเช็ดมือ

ควันหรือแก๊สจากและประทัด ช่วยป้องกันไวรัสโควิด-19 ได้ไหม?
การสูดควันหรือแก๊สจากพลุหรือประทัดเป็นอันตราย และไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้
ควันเหล่านี้มีสารซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ซึ่งเป็นพิษอ่อน ๆ ต่อร่างกาย และบางคนอาจมีอาการแพ้สารนี้ โดยซัลเฟอร์ไดออกไซด์จะทำให้เกิดการระคายเคืองตา จมูก คอ และปอด ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้เกิดหอบหืด นอกจากนี้ การพยายามเข้าใกล้พลุเพื่อที่จะสูดควัน พลุและประทัดอาจไหม้ตัวเราได้

การรับจดหมายหรือกล่องพัสดุที่ส่งมาจากประเทศจีนปลอดภัยหรือไม่
ปลอดภัย คนที่รับสิ่งของทางไปรษณีย์จากประเทศจีนไม่มีความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ จากการวิเคราะห์ที่ผ่านมา เราพบว่าเชื้อไวรัสโคโรนาไม่สามารถมีชีวิตได้นานเมื่ออยู่บนสิ่งของเช่น จดหมายหรือกล่องพัสดุ

สัตว์เลี้ยงที่บ้านสามารถแพร่เชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้หรือไม่
ในปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานว่าสัตว์เลี้ยง เช่น สุนัขหรือแมวสามารถติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ อย่างไรก็ตาม เราควรล้างมือด้วยน้ำและสบู่หลังสัมผัสกับสัตว์เลี้ยง การล้างมือให้สะอาดจะป้องกันเราจากเชื้อแบคทีเรียเช่น อี โคไล และซัลโมเนลล่าซึ่งคนจะได้รับผ่านสัตว์เลี้ยงได้

วัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบสามารถป้องกันเราจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้หรือไม่
ไม่ได้ วัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบเช่น วัคซีนป้องกันโรคติดเชื้อนิวโมคอคคัสและวัคซีนป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรียฮีโมฟีลุส อินฟลูเอนเซ ชนิดบี หรือฮิป ไม่สามารถป้องกันเราจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้ เชื้อไวรัสนี้ยังใหม่และแตกต่างจากสายพันธุ์เดิมอยู่มาก ซึ่งจะต้องใช้วัคซีนที่พัฒนาสำหรับเชื้อไวรัสสายพันธุ์ใหม่ปี 2019นี้โดยเฉพาะ ในขณะนี้นักวิจัยกำลังพัฒนาวัคซีนป้องกันเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 โดยได้รับการสนับสนุนจากองค์การอนามัยโลก
ถึงแม้ว่าวัคซีนเหล่านี้จะป้องกันเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ไม่ได้ เราควรได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคทางเดินหายใจเหล่านี้เพื่อป้องกันการเจ็บป่วย

การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือเป็นประจำจะป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้หรือไม่
ไม่ได้ ยังไม่มีหลักฐานว่าการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือจะป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้
มีหลักฐานจำนวนหนึ่งบ่งชี้ว่าการล้างจมูกด้วยน้ำเกลือจะทำให้เราหายจากหวัดธรรมดาได้เร็ว อย่างไรก็ตามการล้างจมูกไม่ได้ช่วยป้องกันการติดเชื้อทางเดินหายใจ

น้ำยาบ้วนปากป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้หรือไม่
ไม่ได้ ยังไม่มีหลักฐานว่าน้ำยาบ้วนปากจะป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้
น้ำยาบ้วนปากบางยี่ห้อสามารถกำจัดจุลินทรีย์บางชนิดในน้ำลายได้ในระยะเวลาหนึ่ง แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าน้ำยาบ้วนปากจะป้องกันเราจากการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 ได้

การกินกระเทียมสามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้หรือไม่
กระเทียมเป็นอาหารที่มีประโยชน์ซึ่งมีคุณสมบัติบางอย่างในการต้านเชื้อจุลชีพ อย่างไรก็ตามยังไม่มีหลักฐานจากสถานการณ์โรคระบาดในปัจจุบันว่าการกินกระเทียมสามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้

การทาน้ำมันงาสามารถป้องกันไม่ให้เชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่เข้าสู่ร่างกายได้หรือไม่
ไม่ได้ น้ำมันงาไม่สามารถทำลายเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้ มีสารเคมีที่มีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อบางชนิดที่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 บนพื้นผิวได้ เช่น น้ำยาฟอกขาวหรือน้ำยาฆ่าเชื้อที่มีส่วนผสมของคลอรีน สารตัวทำละลาย เอทานอล 75% กรดเปอร์อะซิติก และคลอโรฟอร์ม
อย่างไรก็ตามสารเคมีและน้ำยาฆ่าเชื้อข้างต้นแทบไม่มีผลต่อเชื้อไวรัสเลยหากเราน้ำมาทาที่ผิวหนังหรือแม้แต่นำมาสูดดมใกล้ๆ ในทางตรงกันข้ามการกระทำนี้อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพอีกด้วย

เชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ส่งผลต่อคนสูงอายุเท่านั้น หรือว่าคนในวัยอื่นก็เสี่ยงต่อการติดเชื้อโรคด้วยเช่นกัน
ทุกคนไม่ว่าจะอยูในวัยใดก็สามารถติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 ได้ทั้งนั้น ผู้สูงอายุและผู้ที่มีโรคประจำตัวเช่นหอบหืด เบาหวาน โรคหัวใจ จะเป็นกลุ่มที่เสี่ยงต่อการเจ็บป่วยรุนแรงหากได้รับเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่
องค์การอนามัยโลกแนะนำประชาชนทุกช่วงวัยให้ระวัง ป้องกันตัวเองจากเชื้อไวรัส เช่น การทำตามหลักสุขอนามัยที่ดีเช่นการล้างมือบ่อยๆและการปิดปากขณะไอหรือจาม

ยาปฏิชีวนะสามารถป้องกันไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่และรักษาอาการเจ็บป่วยได้หรือไม่
ไม่ได้ ยาปฏิชีวนะไม่สามารถใช้ป้องกันรักษาโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสได้ ยาปฏิชีวนะใช้รักษาการติดเชื้อแบคทีเรียเท่านั้น
เชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง ดังนั้นจึงนำยาปฏิชีวนะมาใช้ในการป้องกันหรือรักษาไม่ได้ อย่างไรก็ตาม หากเราเข้ารับการรักษาโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ในโรงพยาบาล เราอาจได้รับยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาอาการติดเชื้อแบคทีเรียร่วม

มียาตัวไหนสามารถป้องกันและรักษาเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่
ในปัจจุบันยังไม่มียาป้องกันและรักษาโรคนี้โดยเฉพาะ
อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ติดเชื้อไวรัสควรจะได้รับการดูแลรักษาที่เหมาะสมเพื่อทุเลาและรักษาอาการ ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงควรได้รับการดูแลขั้นสูงสุด กำลังมีการศึกษาวิธีการรักษาโรคนี้อย่างแข็งขัน ซึ่งยังจะต้องผ่านการทดสอบและทดลองทางคลินิกก่อนจะนำมาใช้จริง ทางองค์การอนามัยโลกเร่งสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาการรักษาร่วมกับหน่วยงานพันธมิตรที่เกี่ยวข้องหลายฝ่าย

แหล่งที่มา : https://www.who.int/thailand/emergencies/novel-coronavirus-2019/advice-for-public/myth-busters